Cognitive dysfunctions in old individuals can be a precursor of dementia. The Maastricht Aging Study (MAAS) was designed to characterize the usual and pathological aging of cognitive function. The study involves a group of 1,900 initially healthy individuals who will be followed-upfor a period of 12 years with respect to health characteristics and neurocognitive status. For this purpose a sample was drawn from a patient register of collaborating family practices, stratified for age (range 24 to 81 years), sex and general ability level. Rationale and design of MAAS are discussed and also some findings from the cross-sectional baseline measurement: general aspects of memory and attention, cognitive functioning after brain trauma and general anesthesia, physical condition (fitness, morbidity and vascular risk factors) as predictor of cognitive function, and finally cognitive complaints and metamemory.

Serotonin seems to play an important role in the regulation of dopaminergic and cholinergic neurotransmitter activities. In patients with Parkinsons' Disease, serotonergic activity is generally reduced, which is considered a compensating mechanism for the reduced dopaminergic activity. At the same time, reduction of serotonin activity may play a role in the expression of cognitive and affective symptoms. Functional intervention with serotonergic agents makes it possible to temporarily enhance or reduce the availability of serotonin in the brain. This will provide the opportunity to study motor, cognitive and affective symptoms in an integrated approach. This type of research has hardly been preformed in patients with Parkinson's Disease.

Description of psychopathological symptoms in mentally retarded subjects is of great heuristic value because of the association with a known genetic disorder as well as the heterogenous and atypical phenomenology. The concept of behavioural phenotypes postulates a specific relationship between gene defect and behaviour, although considerable overlap between syndromes and differences within syndromes concerning behavioural manifestations are frequently observed. Since syndrome specific psychiatric disorders can be established too, the term psychopathological phenotype seems to be appropriate.

Human immuno deficiency virus may cause a broad spectrum of psychiatric sequelae. In this review we discus the possible associations between HIV infection with psychosis, mild neurocognitive disorder and dementia. The cerebral reserve model gives an explanation why HIV infected individuals with low educational level and/or intravenous drug users are more vulnerable to direct and indirect neurotoxic effects of HIV.

This article reviews the results of an exploratory study on the relationship between the ratings of bradykinesia, obtained by the Schedule for the Assessment of Drug-Induced Movement Disorders (SADIMoD), and the performances on writing and drawing tasks. The pen movements made during these tasks were recorded by means of an electronic digitizing tablet, a special electronic pen and a personal computer. This study was aimed at finding objective parameters for the severity of (antipsychotic-induced) bradykinesia. The results show that the writing tablet device is appropriate at finding movement variables that are related to the clinical ratings for bradykinesia: high scores for bradykinesia involved slowing on a number of duration measures during the execution of the writing and drawing tasks. We were also able to measure (postural) tremor by means of the writing tablet. However, an accelerometer seems to be more appropriate in this respect.

We performed a retrospective evaluation of the use of carbohydrate deficient transferrin (CDT) in a general hospital, for diagnosing alcohol abuse. The high specificity for the CDT test and lower sensitivity as reported in the literature were confirmed. Alcohol anamnesis proved rather often to be incomplete. In intensive care medicine, the CDT investigation could be used as a guide to diagnoses and treatment, especially for patients that are difficult to communicate with. For being of use here, results of the CDT determination should be available within a day. CDT proved to be of use also in psychiatric medicine, the test being of help in clarifying the patients acohol addiction.

‘Klinische ervaring is onmisbaar, maar verraderlijk’, Stelde de Amsterdamse psychiater dr J.A. Swinkels in zijn inleiding over ‘evidence based’ psychiatrie (EBP). Hij typeerde de houding van de moderne psychiater als ‘socratisch’: voortdurend worden vragen gesteld, waarbij men niet te snel tevreden is met een antwoord. De oude denkwijze noemde hij ‘hippocratisch’: op autoriteit en klinische ervaring gebaseerd, met een overschatting van de inzichten in de Pathogenese. Hij hield een warm pleidooi voor de socratische houding, waarbij hij de inhoudelijke, pragmatische en emotionele bezwaren tegen EBP niet uit de wegging.

“Farmacologisch geziert zijn de antidepressiva een heterogene groep genees-middelen. Hoewel alle antidepressiva effectief zijn tegen de kernsymptomen van depressie, bestaan er veel onderlinge verschillen, met name in hun bijwerkingen-profiel.” Uit de lezing van prof, dr H.W.G. Westenberg werd duidelijk hoe werking en bijwerkingen samenhangen met de affiniteit voor verschillende receptoren in de hersenen. Deze kennis kan gebruikt worden bij het streven van de arts naar minimale belasting voor de patiënt, en daar-mee optimale therapietrouw.

Een complex ziektebeeld als een depressie wordt vermoedelijk veroorzaakt door ver-anderingen in diverse neurotransmittor-systemen. Op theoretische gronden is het dus aannemelijk dat de effectiviteit van een antidepressieve behandeling toe zou nemen als zij verschillende aangrijpingspunten heeft. Een combinatie van middelen of een middel met een multipele werking zou dan meer effect sorteren. “Pump it up” heet dat in de ‘duidelijke taal’ van sommige Amerikaanse psychiaters. Dr H.J.G.M. van Megen toetste deze Stelling aan de bestaande ‘evidence’ en concludeerde dat er voorlopig geen aanunjzing bestaat dat multipliciteit leidt tot een betere behandeling.

Een depressie bij een oudere patiënt wordt vaak niet herkend. Vooral bij chronische lichamelijke aandoeningen en bij toegeno-men sociaal isolement zou de arts vaker moeten denken aan de mogelijkheid dat de patiënt lijdt aan een depressie of een ver-wante stemmingsstoornis. Behandeling van depressies bij ouderen heeft evenveel kans op effect als bij jongere leeftijdscategorieën. Bij de keuze van een antidepressivum dient men rekening te houden met geneesmiddel-interacties en het effect van psychofarmaca op andere orgaansystemen. Dat bleek uit de bijdrage van psychiater dr A. Honig.

Slaapstoomissen zijn een zeer veel voorkomend kenmerk van een depressie. Soms is een slaapstoornis zelfs het belangrijkste symptoom. Herstel van de stemming gaat niet altijd gepaard met verbetering van de slaapkwaliteit. Een overzicht van de (schaarse) ‘evidence’ op het gebied van slaap, depressie en antidepressiva werd gepresenteerd door klinisch neurojysioloog en slaaponderzoeker prof, dr H.J. Kamphuisen.

Alle ruimhartige aandacht van de media ten spijt is seksualiteit in de spreekkamer van de arts nog altijd geen gemakkelijk onderwerp. Bij het gebruik van antidepressiva is het echter van groot belang om dit onderwerp wel aan de orde te stellen. Veel antidepressiva kunnen immers seksuele dysfunctie als bijwerking hebben. Dit kan leiden tot een vermindering van de compliantie, met name bij langdurig gebruik. Meer kennis van de betrokken receptoren kan helpen bij de keuze van een antidepressivum. Dr M.D. Waldinger presenteerde de stand van zaken.

Slechts één op de zes patiënten die van de huisarts de diagnose depressie krijgen, wordt doorverwezen naar de tweedelijn. VeruHjzingen en de bijbehorende contacten tussen eerste- en tweedelijn verlopen echter vaak moeizaam. Over dit onderwerp bestaat helaas nog maar weinig ‘evidence’, zo bleek uit de voordracht van huisarts dr. H.W.J, van Marwijk.