Hostname: page-component-7479d7b7d-68ccn Total loading time: 0 Render date: 2024-07-16T00:37:38.392Z Has data issue: false hasContentIssue false
  • English
  • Français

The Never-Ending Debt of Honour: The Dutch in the Post-Colonial World

Published online by Cambridge University Press:  22 April 2010

Maarten Kuitenbrouwer
Get access Rights & Permissions [Opens in a new window]

Extract

In 1899 C.T. van Deventer, a progressive Liberal from the Netherlands East Indies, published an article in the Dutch review De Gids titled ‘Een Eereschuld’ (‘A Debt of Honour’). The Dutch word schuld, however, has two different translations in English: debt and guilt. Van Deventer meant both. Half a century earlier, under the notorious Cultivation System, the Dutch government had extracted hundreds of millions of guilders from Java, amounting to nearly a quarter of all government revenue around the middle of the nineteenth century. According to Van Deventer, this transfer had to a large extent been illegal. Therefore, he argued, the Dutch were largely responsible for the ‘diminishing welfare’ among the Javanese at the turn of the century. They should return the illegally acquired millions and spend them on the material and immaterial welfare of the Javanese.

Type
Articles
Information
Itinerario , Volume 20 , Issue 2 , July 1996 , pp. 20 - 42
Copyright
Copyright © Research Institute for History, Leiden University 1996

Access options

Get access to the full version of this content by using one of the access options below. (Log in options will check for institutional or personal access. Content may require purchase if you do not have access.)

References

Notes

1 Deventer, C. T. van, ‘Een eereschuld’, De Gids 63/3 (1899) 205–258. See for its background and impactGoogle Scholarde jong, J., Van Batig Slot naar Ereschuld:De Discussie over de Financiële Verhouding tussen Nederland en Indië en de Hervorming van de Nederiandse Koloniale Politick 1860–1900 (The Hague 1989)Google Scholar.

2 See for the evolution of the ‘ethical policy’: Locher-Scholten, E., Ethiek in Fragmenten: Vijf Studies over Koloniaal Denken en Doen van Nederlanders in de Indonesische Archipel, 1877–1942 (Utrecht 1981) 176–209Google Scholar.

3 Hellema, D., Buitenlandse PoliHek van Nederland (Utrecht 1995) 100–167;Google ScholarGoor, J. van, De Nederiandse Kolonien: Geschiedenis van de Nederiandse Expansie, 1600–1975 (The Hague 1994) 309–361Google Scholar.

4 Kossmann, E. H., De Lage Landen, 1780–1980: TweeEeuwen Nederland en België II, 1914–1980 (Amsterdam and Brussels 1986) 230–258;Google ScholarWoltjer, J. J., Recent Verieden: De Geschiedenis van Nederland in de Twintigste Eeuw (Amsterdam 1992) 145–165;Google ScholarBlom, J. C. H., Crisis, Begetting en HersteL- Tien Studies over Nederland, 1930–1950 (The Hague 1989)Google Scholar.

5 Derksen, J. B. D. and Tinbergen, J., ‘Berekeningen over de Economische Beteekenis van Nederlandsch-Indie voor Nederland’, Maandschrifi van het CentraalBureau voordeStatistiek 40 (1945) 212Google Scholar. Cf. Baudet, H. and Fennema, M., Het Nederiands Belong bij Indie (Utrecht 1983) 29–54Google Scholar.

6 Quoted in Fasseur, C., ‘Het Verieden tot Last: Nederland, de Tweede Wereldoorlog en de Dekolonisatie van Indonesie’ in: Barnouw, D., Keizer, M. de and Stroom, G. van der eds, 1940–1945: Onverwerkt Verledent (Utrecht 1985) 140Google Scholar.

7 Henssen, E., Gerretson en Indië (Groningen 1983) 116. Cf.Google ScholarBaudet, H., ‘Nederland en de Rang van Denemarken’, Bijdragen en Mededelingen Betreffende de Geschiedenis der Nederlanden (BMGN) 90 (1975) 430–443Google Scholar.

8 Groen, P. M. H., Marsroutes en Dwaalsporen: Het Nederiands Militair-Strategisch Beleid in Indonesië, 1945–1950 (The Hague 1991) 56, 82Google Scholar.

9 There is now an extensive literature on Dutch decolonization policies towards Indonesia. See for a recent overview de jong, L., Het Koninkrijk derNederlanden in de Tweede Wereldoorlog XII, Second part (The Hague 1988)Google Scholar.

10 Ibidem, 987–1015; Groen, , Marsroutes, 261–265;Google ScholarDoom, J. A. A. van and Hendrix, W. J., Het Nederlands-Indonesisch Conflict: Ontsporing van Geweld (Dieren 1983)Google Scholar.

11 Jong, De, Koninkrijk XII, 1009Google Scholar.

12 Baardewijk, F. van, ‘De PvdA van het Koninkrijk 1945–1947 in:Google ScholarRos, M. and , B. Tromp eds, Het TweedeJaarioek voor het Democratisch Socialisme (Amsterdam 1980) 164–213Google Scholar.

13 Kuitenbrouwer, M., De Ontdekking van de Derde Wereld: Beeldvorming en Beleid in Nederland, 1950–1990 (The Hague 1994) 30–31, 43. See on Dutch public opinion alsoGoogle ScholarBank, J., Rubber, , Rijk, , Religie, : De Koloniale Trilogie in de Indonesische Kwestie 1945–1949, BMGN 96 (1981) 230–259Google Scholar.

14 Lijphart, A., The Trauma ofDecolonization: The Dutch and West New Guinea (New Haven and London 1966) 3–10, 285–293Google Scholar.

15 Willems, W. and Lucassen, L. eds, Het Onbekende Vaderland: De Repatriering van Indische Nederlanders (1946–1964) (The Hague 1994)Google Scholar.

16 Lijphart, , Trauma, 48–62;Google ScholarMeijer, H., Den Haag-Djakarta: De NedeHands-Indonesische Betrekkin gen 1960–1962 (Utrecht 1994) 646–656Google Scholar.

17 Ibidem., 634.

18 Plas, M. van der ed., Luns: ‘Ik herinner rmj...’ (Leiden 1971) 102. Cf.Google ScholarKuitenbrouwer, , Ontdekking, 35–44Google Scholar.

19 Lijphart, , Trauma, 9Google Scholar.

20 Kuitenbrouwer, , Ontdekking, 65–66, 135, 160–161Google Scholar.

21 Ibidem., 110–122; A. Blok, ‘Jan Tinbergen en de Nederiandse Sociaal-Democratie’ in: Becker, F., Ros, M., Stuiveling, S. and Tromp, B. eds, Van Troelstra tot Den Uyl: Het Viffenende Jaarioek voor het Democratisch Socialisme (Amsterdam 1994) 197–228Google Scholar.

22 ‘Nota betreffende de Nederiandse Bijdrage aan het Programma der Verenigde Naties voor Technische Hulp aan Economisch Laag-Ontwikkelde Landen’, Handelingen Tweede Kamer 1949–1950, Bijlagen, nr. 1734,1–4. Cf. Soest, J. van, Het Begin van de Ontwikkelingshulp in de Verenigde Naties en in Nederland 1945–1952 (Tilburg 1975)Google Scholar.

23 Kuitenbrouwer, , Ontdekking, 134. Cf.Google ScholarHoebink, P., Geven is Nemen: De Nederlandse Ontwikke-lingshulp aan Tanzania en Sri Lanka (Nijmegen 1988) 47–51Google Scholar.

24 ‘Not a Inzake de Hulpverlening aan Minder Ontwikkelde gebieden’, Handelingen Tweede Kamer 1955–1956: Bijlagen, nr. 4334. Cf. Kuitenbrouwer, Ontdekking, 118–119, 136.

25 Moor, J. A. de, ‘Aan de Amerikanen Overgeleverd: Nederland, de Verenigde Staten en de Oorlog in Korea, 1950–1953’ in: Hoffenaar, J. and Teitler, G. eds, De Koude Oorlog: Maatschappij en Krijgsmacht in dejaren 50 (The Hague 1992) 163–178;Google ScholarHellema, D., 1956: De Nederlandse Houding ten Aanzien van de Hongaarse Revolutie en de Suez-crisis (Amsterdam 1990); idem, Buitenlandse Politiek, 167–199Google Scholar.

26 Pijpers, A. E., ‘Dekolonisatie, Compensatiedrang en de Normalisering van de Nederlandse Buitenlandse Politiek‘, Internationale Spectator 45/2 (1991) 64–65Google Scholar.

27 Hellema, , Buitenlandse Politiek, 194–198;Google ScholarGeus, P. B. R. de, De Nieuw-Guinea Kwestie: Aspecten van Buitenlands Beleid en Militaire Macht (Leiden 1984)Google Scholar; Koster, B., Een Verloren Land: De Regering Kennedy en de Nieuw-Guinea Kwestie 1961–1962 (Baarn 1991)Google Scholar.

28 See the publication by the socialist broadcasting corporation VARA in Hilversum of the interview with the former conscriptJ.E. Huen'ng and following programs of the newsmagazine ’Achter het Nieuws‘, 17, 25 and 27January 1969. Cf. Kuitenbrouwer, , Ontdekking, 53Google Scholar.

29 Een Wereld van VerschiL- Nieuwe Kaders voor OntwikkelingsSamenwerking in dejaren Negentig (The Hague 1990) 47. Cf.Google ScholarKoper, A., Vecht, C. and Weezel, M. van, Alles Moest Anders: Het Onvewulde Verlangen van een Linkse Generatie (Amsterdam 1991)Google Scholar.

30 Fortman, B. de Gaay, ‘De Vredespolitiek van de Radicalen, Internationale Spectator 27/2 (1973) 109–113Google Scholar.

31 See for a long-term view of the sixties from 1958 to 1973 in terms of political changes Kossmann, Lage Landen, 300–336, for a mid-term view from 1963 to 1973 in terms of economic changes Woltjer, Recent Verleden, 317–419 and for a short-term view from 1966 to 1973 in terms of the radical counter-culture Bosscher, D., DeDood van een Metselaar en het Begin van dejaren Zestig in Nederland (Groningen 1992).Google ScholarRighart, H., De EindelozeJaren Zestig: Geschiedenis van een Generatie-Conjlict (Amsterdam and Antwerpen 1995) also focuses on youth-culture, whileGoogle ScholarKennedy, J. C., Nieuw Babylon in Aanbouw: Nederland in dejaren Zestig (Amsterdam and Meppel 1995) emphasises the accommodating reaction of Dutch elites towards youth protest See for the view that changes, like the radical activism of the post-war generation during the 1960s were of little lasting importance and mainly a belated effect of the Second World War,Google ScholarDunk, H. W. von der, Sprekend over Identiteit en Geschiedenis (Utrecht and Amsterdam 1991) 45–66Google Scholar.

32 J. L. Heldring, ‘Nederland en de Wereld, 1945–1985’, Internationale Spectator 39/12 (1985) 765–772. See for the relevant statistics Kuitenbrouwer, Ontdekking, 252–258.

33 Ibidem, 64–109; Hellema, , Buitenlandse Politiek, 203–247Google Scholar.

34 Quoted in Goede, T. de, ‘De Mensenrechten in het Nederlandse Buitenlandse Beleid ten Aanzien van Spanje, Portuga l en Griekenland, 1945–1975’, unpublished conference paper, Utrecht, 1–2 06 1995, 14–15Google Scholar.

35 Kuitenbrouwer, , Ontdekking, 139–141, 163–164;Google ScholarHoebink, , Geven, 49–51;Google ScholarHellema, , Buitenlandse Politiek, 231–234Google Scholar.

36 Kuitenbrouwer, , Ontdekking, 172–173Google Scholar.

37 Hunnik, J. van and Monnens, B., ‘Het Gemaskerd Bal: Een Analyse van het Nederlands Bilateraal Ontwikkelingssamenwerkingsbeleid in de Periode 1960–1975 met als Cases-Study de Hulprelatie met India’, unpublished MA-thesis, Utrecht 1990, 60–75, 150–167Google Scholar.

38 Kuitenbrouwer, , Ontdekking, 129Google Scholar.

39 Nota Hulpverlening aan Minder Ontwikkelde Landen (The Hague 1966). Cf.Google ScholarKuitenbrouwer, , Ontdekking, 141–142;Google ScholarHoebink, , Geven, 51–54Google Scholar.

40 Kuitenbrouwer, , Ontdekking, 144–147;Google ScholarHoebink, , Geven, 54–57Google Scholar.

41 Kuitenbrouwer, , Ontdekking, 46–47;Google Scholardejong, J. J. P., ‘De Nederlands-Indonesische Betrekkingen 1963–1985’, Internationale Spectator 40/2 (1986) 129–139Google Scholar.

42 ‘De Fabcltjeskrant van Minister Udink’, ‘Ontwikkelingshulp: Ondernemershulp’, ‘Tabeh, Toean Udink’, Nesbic-Bulletin 4/1 (1969). Cf.Google ScholarKuitenbrouwer, , Ontdekking, 70–73Google Scholar.

43 See on Wertheim and his tiers-mondiste supporters, Kuitenbrouwer, , Ontdekking, 33–34, 80–86, 121–122;Google ScholarAarsbergen, A., Verre Paradijzen: Linkse Intellectuelen op Excursie naar de Sovjet-Unie, Cuba en China (Utrecht 1988) 94–115Google Scholar.

44 Ibidem, 64–73. See for an extensive, sympathising overview of the Dutch Third Worldmovement Beerends, H., De Derde Wereldbeweging: Geschiedenis en Toekomst (Amsterdam 1992)Google Scholar.

45 Kuitenbrouwer, , Ontdekking, 121, 147. See on the New Left-movement within the Dutch Labour Party Ph.Google ScholarPraag, van jr, Strategic en Illusie: Elf Jaar Intern Debat in de PudA (1966–1977) (Amsterdam 1990) 40–135Google Scholar.

46 Bosnians, J., Staatkundige Vormgeving in Nederland II, De Tijd na 1940 (Assen and Maastricht 1990) 97–111Google Scholar.

47 Casteleijn, L. and Krop, M., ‘Rechtlijnig en Tegendraads: Max van de r Stoel en de Buiten-landse Politiek van de Partij van de Arbeid’ in: Becker, et al., Van Troelstra tot Den Uyl, 270–314;Google ScholarHellema, , Buitenlandse Politiek, 255–288Google Scholar.

48 Kuitenbrouwer, , Onldekking, 49–50.Google Scholar Accordin g to Baneke the unintended interaction between Van der Stoel's and Pronk's different approaches towards human rights in Indonesia was quite effective, Baneke, P., Nederland en de Indonesische Gevangenen: Een Studie naar de Effectiviteit van Nederlandse Bemoeienis met Mensenrechten (Amsterdam 1983) 87–90Google Scholar.

49 Kuitenbrouwer, , Ontdekking, 148–151;Google ScholarHoebink, , Geven, 57–62Google Scholar.

50 Kuitenbrouwer, , Ontdekking, 124–127; Hoebink, Geven, 82–90Google Scholar.

51 Kuitenbrouwer, , Ontdekking, 64Google Scholar; Beerends, , Derde Wereldbeweging, 67–85Google Scholar.

52 Kuitenbrouwer, , Ontdekking, 56–60;Google ScholarGoor, Van, Nederlandse Kolonien, 351–361;Google ScholarBuddingh', H., Geschiedenis van Suriname (Utrecht 1995) 270–299Google Scholar.

53 Rottenberg, H., ‘Schuld, Boete en de Rekening’, De Volkskrant, 4 11 1995Google Scholar.

54 Kuitenbrouwer, , Ontdekking, 60–63;Google ScholarBuddingh', , Geschiedenis van Suriname, 289–302, 320–346Google Scholar.

55 Kuitenbrouwer, , Ontdekking, 129–130Google Scholar.

56 Quoted in Kuitenbrouwer, , Ontdekking, 154Google Scholar.

57 Ibidem, 153.

58 Bosnians, . Staatkundige Vormgeving, 111–124;Google ScholarPraag, Van, Strategie, 247–347Google Scholar.

59 De Rechten van de Mens in het Buitenlands Beleid (The Hague 1979) 100–110. See onGoogle ScholarKoning's, De development policies Kuitenbrouwer, Ontdekking, 154–157;Google ScholarHoebink, , Geven, 62–65Google Scholar.

60 Kuitenbrouwer, , Ontdekking, 209–230;Google ScholarSchutte, G. J., De Roeping ten Aanzien van het Oude Broedervolk Nederland en Zuid-Afiika, 1960–1990 (Amsterdam 1993)Google Scholar; Beerends, , Derde Wereld-beweging, 177–200Google Scholar.

61 Pijpers, , ‘Normalisering’, 66–68;Google ScholarDoom, J. A. A. van, Indische Lessen: Nederland en de Koloniale Ervaring (Amsterdam 1995) 40, 147Google Scholar.

62 Pijpers, , ‘Normalisering’, 67–70. See forGoogle ScholarPronk's, views on the end of the Third World, Wereld van Verschil, 70–72Google Scholar.

63 Nordholt, N. G. Schulte, ‘Aid and Conditionality: Th e Case of Dutch-Indonesian Relationships’ in: Stokke, O. ed., Aid and Political Conditionality (London 1995) 134–153;Google ScholarSuryakusuma, J., ‘De Ontbinding van het IGGI: Mensenrechten en Nationalistische “Euforie” in Indonesie’, Internationale Spectator 46/9 (1992) 477–481;Google ScholarVlasblom, D., Jakarta, Jakarta: Reportages uit Indonesië (Amsterdam 1993) 245–259Google Scholar.

64 Doorn, Van, Indische Lessen, 72–278.Google Scholar Cf. Doom, J. A. A. van and Hendrix, W. J., Ontsporing van Geweld: Over het Nederlands/Indisch/Indonesisch Conflict (Rotterdam 1970)Google Scholar.

65 Veeninga, D., Standplaats Tanzania (Amsterdam and The Hague 1993)Google Scholar.

66 Onze Wereld/NCO: Onderzoek naar Maatschappelijk Draagvlak Ontwikkelingssamenwcrking, January-February 1994. See for a summary of the main findings Onze Wereld, May 1994.

67 See for the continuing debate on the decolonization of Indonesia: Meijer, R., Oostindisch Doof: Het Nederlandse Debat over de Dekolonisatie van Indonesie (Amsterdam 1995)Google Scholar.

68 Figures from the television-program ‘Twee Vandaag’, 11 January 1995.

69 Speeches of Beatrix, Queen and president Suharto, published in NRC-Handelsblad, 22 08 1995Google Scholar.

70 Blom, J. C. H. and Lamberts, E. eds, Geschiedenis van de Nederlanden (Rotterdam 1994) 414, 508–510. See on the post-war history of DenmarkGoogle ScholarGlynJones, W., Denmark: A Modern History (London 1986) 169–218Google Scholar.

71 Uitterhoeve, W. ed., De Stoat van Nederland: Nederland en zijn Bewoners (Utrecht and Nijmegen 1990) 23–27Google Scholar.

72 Inglehart, R., The Silent Revolution: Changing Values and Political Styles among Western Publics (Princeton 1977)Google Scholar; idem, Culture Shift in Advanced Industrial Society (Princeton 1990).

73 Zanden, J. L. van and Griffiths, R. T., Economische Geschiedenis van Nederland in de 20e eeuw (Utrecht 1989) 210–221Google Scholar.

74 Figures from recent World Development Reports published by the World Bank and from a comparative overview in Internationale Samenwerking, May 1995, 25. See also the contributions on the Netherlands, Belgium and Denmark in Stokke, O., European Development Assistance II, Policies and Performance (Oslo and Tilburg 1984) andGoogle Scholaridem ed., Western Middle Powers and Global Poverty: The Determinants of the Aid Policies of Canada, Denmark, the Netherlands and Sweden (Uppsala 1989).

75 Hoebink, P., ‘Tussen Militair, Dominee en Koopman: Hulpbeleid van Westerse Landen’, Internationale Spectator 44/3 (1990) 126–140Google Scholar.

76 Schutte, G. J., ‘Nederland: Een Calvinistische Natie?’, BMGN 107 (1992) 690–703CrossRefGoogle Scholar.

77 Lijphart, , Trauma, 286Google Scholar.

78 See for historic examples Goor, Van, Nederlandse Kolonien, 131–171Google Scholar.

79 Hoebink, , Geven, 139–146Google Scholar.

80 Tanzania: Evaluation of the Netherlands Development Programme with Tanzania, 1970–1992 (The Hague 1994) 348–353;Google ScholarEvaluatie van de Nederlandse Hulp aan India, Mali en Tanzania: Samenvattend Rapport (The Hague 1994) 181–186. See for an early sceptical journalist reportGoogle ScholarSchumacher, P., ‘Onze Machteloze Hulp’, NRC-Handelsblad, 6 11 1976Google Scholar.

81 Hoebink, , Geven, 84–85, 235–240Google Scholar.

82 Kuitenbrouwer, , Ontdekking, 170–177Google Scholar.

83 Kuitenbrouwer, M., ‘Geen-Partijendemocratie in Uganda’, Intermediair, 7 04 1995Google Scholar.

84 ‘Nationale Tv-actie voor Rwanda Sober maar Succesrijk’, NRC-Handelsblad, 8 August 1995.

85 Lindijer, Koert, ‘Deel Rwanda-hulp ging naar Extremisten’, NRC-Handelsblad, 21 12 1994Google Scholar.