Hostname: page-component-77c89778f8-vsgnj Total loading time: 0 Render date: 2024-07-18T07:32:33.893Z Has data issue: false hasContentIssue false
  • English
  • Français

Social Structures and Social Evolution Among Early Bronze-Age Communities in South-Eastern Poland

Published online by Cambridge University Press:  27 January 2017

Sławomir Kadrow
Sławomir Kadrow*
Affiliation:
Institute of Archaeology and Ethnology, Cracow, Poland
Get access

Abstract

The Mierzanowice culture evolved in the early Bronze Age north of the Carpathians. By looking at settlement geography, it is proposed here that the people of the Mierzanowice culture practised arable agriculture and stock rearing in equal measure, and that they lived in micro-regions, defined by two or three main, peramanent settlements and a number of small short-lived settlements and camps for exploiting local flint resources and pasturage. They had maintained an earlier Corded Ware pastoral tradition but had been pushed into greater reliance on agriculture. The resultant culture was much more egalitarian and highly self-sufficient. A situation that was only finally to change when long-distance bronze trade brought an end to the culture.

La culture de Mierzanowice a évolué durant l'Age du Bronze Ancien au nord des Carpathes. A travers l'examen de la géographie de l'habitat, on propose ici que les peuples de la culture de Mierzanowice pratiquaient l'agriculture arable et l'elevage en proportion égale, et qu'ils vivaient en micro-régions définies par deux ou trois habitats principaux permanents et un certain nombre de petits habitats à occupation de courte durée, et de camps d’ exploitation locale du silex et de paturage. Ils ont maintenu la tradition de l'élevage de la culture de Corded Ware, mais ils etaient pousse a compter plus sur l'agriculture arable. La culture résultant etait plus égalitaire et indépendant. L'échange du bronze provoquait des changes et le fin de la culture de Mierzanowice.

Die Mierzanowice-Kultur entwickelte sich in der frühen Bronzezeit nördlich der Karpaten. Anhand einer Betrachtung der Siedlungsgeographie wird vorgeschlagen, daß die Menschen der Mierzanowice-Kultur in gleichem Maße Ackerbau und Viehzucht betrieben, sowie daß sie in Kleinregionen lebten, die definiert waren durch zwei oder drei dauerhafte Siedlungen und eine Anzahl von kleinen, kurzzeitigen Siedlungsplätzen und Lagern zur Ausbeutung lokaler Flintressourcen und im Rahmen von Weidewirtschaft. Sie hatten eine frühere nomadische Tradition der Schnurkeramikzeit beibehalten, waren aber in größere Abhängigkeit von der Landwirtschaft getrieben worden. Die so entstandene Kultur war viel egalitärer und in hohem Maße autark – eine Situation, die sich erst ändern sollte, als der Bronzefernhandel der Kultur schließlich das Ende bereitete.

Type
Articles
Information
Journal of European Archaeology , Volume 2 , Issue 2 , Autumn 1994 , pp. 229 - 248
Copyright
Copyright © European Association of Archaeologists 

Access options

Get access to the full version of this content by using one of the access options below. (Log in options will check for institutional or personal access. Content may require purchase if you do not have access.)

References

Baczyńska, Barbara, 1994. Cmentarzysko kultury mierzanowickiej Szarbi, woj. kieleckie. Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk.Google Scholar
Bąbel, Jerzy Tomasz, 1987. Obrzadek pogrzebowy we wczesnym okresie epoki brązu na Wyzynie Sandomierskiej. Warszawa: .Google Scholar
Bátora, Jozef, 1991. The reflection of economy and social structure in the cemeteries of the Chłopice-Veselé and Nitra cultures. Slovenská Archeológia 39: 91–142.Google Scholar
Becker, Bernd, Krause, Rüdiger and Kromer, Bernd, 1989. Zur absoluten Chronologie der frühen Bronzezeit. Germania 67: 421–442.Google Scholar
Behre, Karl-Ernst, 1991. The ecological interpretation of archaeobotanical data. In Zeist, Willem van, Wasylikowa, Krystyna, and Behre, Karl-Ernst (eds), Progress in Old World Palaeoethnobotany: 81–108. Rotterdam: Balkema.Google Scholar
Bóna, Istvan, 1975. Die mittlere Bronzezeit Ungarns und ihre südöstlichen Beziehungen. Budapest Akademiai Kiado.Google Scholar
Brennan, Jane, 1985. Assessing social status in the Anglo-Saxon cemetery at Sleaford. Institute of Archaeology Bulletin 21/22: 125–131.Google Scholar
Budziszewski, Janusz, 1991. Krzemieniarstwo ludności Wyżyny Środkowomałopolskiej we wczesnej epoce brązu. Lubelskie Materialy Archeologiczne 6: 181–208.Google Scholar
Budziszewski, Janusz and Michniak, Ryszard, 1989. z badań nad występowaniem, petrograficzną naturą oraz prahistoryczną eksploatacją krzemieni pasiastych w południowym skrzydle niecki Magoń-Folwarczysko. Wiadomości Archeologiczne 49: 151–187.Google Scholar
Butent-Stefaniak, Barbara, 1992. Uwagi o zasiedleniu dorzecza górnej i środkowej Odry w początkach epoki brązu. In Gediga, Bogusław (ed.), Problemy badań nad osadnictwem pradziejowym: 125–141. Wrocław: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk.Google Scholar
Dzieduszycka-Machnik, Anna and Machnik, Jan, 1990. Die Möglichkeiten der Erforschung der sozialen Struktur frühbronzezeitlicher Menschengruppen in Kleinpolen - am Beispiel der Nekropole in Iwanowice (die ersten Ergebnisse der archäologisch-anthropologischen Analysen). Godisnjak 28: 185–196.Google Scholar
Evans-Pritchard, E. E., 1940. The Nuer. Clarendon Press.Google Scholar
Gedl, Marek, 1983. Rola środowiska geograficznego w kształtowaniu się osadnictwa ludności kultury łużyckiej w epoce brązu. In Kozłowski, Janusz Krzysztof and Kozłowski, Stefan Karol (eds), Człowiek i środowisko w pradziejach: 276–285. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.Google Scholar
Gerloff, Sabine 1993. Zu Fragen mittelmeerländischer Kontakte und absoluter Chronologie der Frühbronzezeit in Mittel- und Westeuropa. Prähistorische Zeitschuft 68: 58–102.Google Scholar
Gradmann, R., 1901. Das mitteleuropäische Landschaftsbild nach seiner geschichtlichen Entwicklung. Geographische Zeitschrift 7: 361–380.Google Scholar
Groenman-van Waateringe, W., 1992. The impact of man on the Neolithic and Bronze Age landscapes of Netherlands from a general methodological aspect. In Frenzel, B. (ed.), Evaluation of Land Surfaces Cleared from Forests by Prehistoric Man in Early Neolithic Times and the Time of Migrating Germanic Tribes Paläoklimaforschung: 13–24. Stuttgart, Jena, New York:Google Scholar
Hall, Robert A., 1962. The life cycle of pidgin languages. Lingua 11: 151–156.CrossRefGoogle Scholar
Harding, Anthony, 1984. Aspecss of social evolution in the Bronze Age. In Bintliff, John (ed.), European Social Evolution: archaeological perspective 135–145. Bradford:Google Scholar
Hill, Catherine, 1980. Anglo-Saxon cremation cemeteries, with particular reference to Spong Hill, Norfolk. In Rahtz, Philip (ed.), Anglo-Saxon Cemeteries: 197–208. Oxford: British Archaeological Reports (British Series 82).Google Scholar
Hodder, Ian, 1980. Social structure and cemeteries; a critical approach. In Rahtz, Philip (ed.), Anglo-Saxon Cemeteries: 161–170. Oxford: British Archaeological Reports (British Series 82).Google Scholar
Jersak, J. and Śnieżko, Zbigniew, 1987. Zmiany środowiska geograficznego w późnym vistulianie i holocenie na obszarach lessowych Wyzyny Miechowskiej i Opatowsko-Sandomierskiej. In Jersak, J. (ed.), Wybrane zagadnienia paleogeografii crwartorzędu - holocen: 7–24. Katowice: Uniwersytet Katowicki.Google Scholar
Jørgensen, Lars, 1988. Family burial practices and inheritance systems. The development of an Iron Age society from 500 BC to AD 1000 on Bornholm, Denmark. Acta Archaeologica 58: 17–53.Google Scholar
Johnson, Gregory A. 1977. Aspects of regional analysis in archaeology. Annual Review of Anthropology 6: 478–508.CrossRefGoogle Scholar
Kaczanowska, Małgorzata and Kozłowski, Janusz Krzysztof, 1976. Studia nad surowcami krzemiennymi południowej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Acta Archaeologica Carpathica 16: 201–216.Google Scholar
Kadrow, Sławomir, 1991a. Iwanowice, stanowisko Babia Góra. Część I. Rozwój przestrzenny osady z wczesnego okresu epoki brązu. Kraków: Instytut Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk.Google Scholar
Kadrow, Sławomir, 1991b. Iwanowice, Babia Góra site: spatial evolution of an early Bronze Age Mierzanowice culture settlement (2300–1600 BC). Antiquity 65: 640–650.CrossRefGoogle Scholar
Kadrow, Sławomir and Lityńska-Zając, Maria, 1994. Analiza materiałów roślinnych ze stanowisk wczesnej epoki brązu w Iwanowicach. Polish Botanical Studies. Guidebokk Series 9: forthcoming.Google Scholar
Kadrow, Sławomir and Machnik, Jan, 1993. Zur Chronologie der Frühbronzezeit: Iwanowice bei Krakau, Fundplatz ‘Babia Góra’. Prahistorische Zeitschrift 68: 201–241.Google Scholar
Kadrow, Sławomir, Anna, and Machnikowie, Jan, 1992. Iwanowice, stanowisko Babia Góra. Część II. Cmentarzysko z wczesnego okresu epoki brązu. Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk.Google Scholar
Kempisty, Andrzej, 1978. Schyłek neolitu i początek epoki brązu na Wyżynie Małopolskiej w świetle badań nad kopcami. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.Google Scholar
Kobyliński, Zbigniew, 1988. Struktury osadnicze na ziemiach polskich u schyłku starożytności i w początkach wczesnego średniowiecza. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.Google Scholar
Kopacz, Jerzy and Valde-Nowak, Paweł, 1987. Episznurowy przykarpacki krąg kulturowy w świetle materialów kamiennych. Archeologia Polski 32: 55–82.Google Scholar
Kozłowski, Leon, 1928. Wczesna, starsza i środkowa epoka brazu w Polsce w świetle subborealnego optimum klimatycznego i jego wpływ na ruchy etniczne i zaludnienie Polski. Lwów:Google Scholar
Kruk, Janusz, 1973. Studia osadnicze nad neolitem wyżyn lessowych. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.Google Scholar
Kruk, Janusz, 1980a. Remarks on studies concerning the geography of settlement of prehistoric communities. In Schild, Romuald (ed.), Unconventional Archaeology. New Approaches and Goals in Polish Archaeology: 17–32. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.Google Scholar
Kruk, Janusz, 1980b. Gospodarka w Polsce południowo-wschodniej w V-III tysiącleciu p.n.e. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.Google Scholar
Kruk, Janusz, 1993. Rozwój społeczno-gospodarczy i zmiany środowiska przyrodniczego wyżyn lessowych w neolicie (4800–1800 bc). Sprawozdania Archeologiczne 45: 7–17.Google Scholar
Kruk, Janusz and Przywara, Lech, 1983. Roslinność potencjalna jako metoda rekonstrukcji naturalnych warunków rozwoju społeczności pradziejowych. Archeologia Polski 28: 19–50.Google Scholar
Kulczycka-Leciejewiczowa, Anna, 1969. Pleszów-Nowa Huta - osada neolityczna kultury ceramiki wstęgowej rytej i lendzielskiej. Materiały Archeologiczne Nowej Huty 2: 7–124.Google Scholar
Lüning, Jens and Stehli, Petar, 1989. Die Bandkeramik in Mitteleuropa: von der Natur - zur Kulturlandschaft. Spektrum der Wissenschaft, April 1989:78–88.Google Scholar
Lech, Jacek, 1981. Flint mining among the early fanning communities of central Europe. Przegląd Archeologiczny 28: 5–55.Google Scholar
Levy, Janet E., 1982. Social and religious organization in Bronze Age Denmark. An analysis of ritual hoard finds Oxford British Archaeological Reports (International Series 124).CrossRefGoogle Scholar
Mace, Ruth, 1993. Transition between cultivation and pastoralism in sub-Saharan Africa. Current Anthropology 34: 363–372.CrossRefGoogle Scholar
Machnik, Jan, 1967. Stosunki kulturowe na przełomie neolitu i epoki brązu w Małopolsce (na tie przemian w Europie Srodkowej). In Hensel, Witold (ed.), Materialy do prahistorii ziem polskich, cz. III, z. 1. Warszawa: Instytut Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk.Google Scholar
Machnik, Jan, 1972. Die Mierzanowice-Koštany-Kultur und das Karpatenbecken. Slovenská Archeológia 20: 177–188.Google Scholar
Machnik, Jan, 1984. Frühbronzezeitliche Kulturen in Kleinpolen. In Tasić, Nikola (ed.), Die Kulturen der Frühbronzezeit des Karpatenbeckens und des Nordbalkans: 341–376. Beograd: Balkanoski Institut Sanu.Google Scholar
Machnik, Jan, 1992. Neue Daten zu Problematik der Schnurkeramikkultur in Südostpolen. In Buchvaldek, Miroslav (ed.), Die kontinentaleuropäischen Gruppen der Kultur mit Schnurkeramik. Prähistorica 19: 265–274. Schnurkeramik Symposium. Praha: Univerzita Karlova.Google Scholar
Machnikowie, Anna, Machnikowie, Jan, and Kaczanowski, Krzysztof, 1987. Osada i cmentarzysko z wczesnego okresu epoki brązu na ‘Górze Klin’ w Iwanowicach, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.Google Scholar
Makowicz-Poliszot, Danuta, 1990. Die Tierzucht bei den Menschengemeinschaften des oberen Weichselgebieten im Neolithikum und in der Frühbronzezeit. Godišnjak 28: 161–169.Google Scholar
Makowicz-Poliszot, Danuta, 1992. Struktura hodowli w poszczególnych etapach rozwoju osadnictwa z wczesnej epoki brązu na ‘Babiej Górze’ w Iwanowicach. Sprawozdania Archeologiczne 44: 253–272.Google Scholar
Milisauskas, Sarunas and Kruk, Janusz, 1984. Settlement organization and the appearance of low level hierarchical societies during the Neolithic in the Bronocice microregion, southeastern Poland. Germania 62: 1–30.Google Scholar
Mühlmann, Wilhelm M., 1964. Rassen, Ethnien, Kulturen: Moderne Ethnologie. Neuwied-Berlin.Google Scholar
Neustupný, Evžen, 1969. Economy of the Corded Ware cultures. Archeologické rozhledy 21: 43–67.Google Scholar
Neustupný, Evžen, 1991. Community areas of prehistoric farmers in Bohemia. Antiquity 65: 326–331.CrossRefGoogle Scholar
Olexa, Laco, 1992. Náleziská z doby bronzovej v Nižnej Myšli, Slovenská Archeológia 40: 189–204.Google Scholar
Olsen, Bjørn and Kobyliński, Zbigniew, 1991. Ethnicity in anthropological and archaeological research: a Norwegian-Polish perspective. Archaeologia Polona 29: 5–27.Google Scholar
Ostoja-Zagórski, Janusz, 1989. Mikrostruktury społeczne epoki brązu w Europie Środkowej. Próba rekonstrukcji. Przegląd Archeologiczny 36: 169–208.Google Scholar
Ostoja-Zagórski, Janusz, 1992. Rola wymiany w pradziejach Europy Środkowej. Próba rekonstrukcji. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 40: 119–135.Google Scholar
Rackham, O., 1980. Ancient Wood, Its History, Vegetation and Uses in England. London:Google Scholar
Randsborg, Klavs, 1974. Social stratification in early Bronze Age Denmark: a study in the regulation of cultural systems. Prähistorische Zeitschrift 49: 38–61.Google Scholar
Robb, John, 1991. Random causes with directed effects: the Indo-European language spread and the stochastic loss of lineages. Antiquity 65: 287–291.CrossRefGoogle Scholar
Robb, John, 1993. A social prehistory of European languages. Antiquity 67: 747–760.CrossRefGoogle Scholar
Robertshaw, P. T. and Collett, D. P., 1983. The identification of pastoral peoples in the archaeological records: an example from East Africa. World Archaeology 15: 67–78.CrossRefGoogle Scholar
Rowley-Conwy, Peter, 1982. Forest grazing and clearence in temperate Europe with special reference to Denmark: an archaeological view. In Bell, M. and Limbrey, S. (eds), Archaeological Aspects of Woodland Ecology: 199–215. Oxford: British Archaeological Reports (International Series 142).Google Scholar
Rydzewski, Jacek, 1977. Aus den Studien über die Konzentrierung und Zerstreuung von Besiedlungsspuren in archäologischen Siedlungsforschungen. Acta Archaeologica Carpathica 17: 275–287.Google Scholar
Rydzewski, Jacek, 1986. Przemiany stref zasiedlenia na wyżynach lessowych zachodniej Małopolski w epoce brązu i żelaza. Archaeologia Polski 31: 125–194.Google Scholar
Schild, Romuald, Królik, Halina and Marczak, Maria, 1977. Kopalnia krzemienia czekoladowego z przełomu neolitu i epoki brązu w Polanach Koloniach. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk Zakład Narodowy im. Ossolińskich.Google Scholar
Shennan, Susan, 1975. The social organization at Branč. Antiquity 49: 279–288.CrossRefGoogle Scholar
Sherratt, Andrew and Sherratt, Susan, 1988. The archaeology of Indo-European: an alternative view. Antiquity 62: 584–595.Google Scholar
Szmatka, Jerzy, 1980. Jednostka i społeczeństwo. Warszawa.Google Scholar
Valde-Nowak, Paweł, 1991. Menilite hornstone deposits and their prehistoric exploitation. Acta Archaeologica Carpathica 30: 55–86.Google Scholar
Vita-Finzi, Claudio and Higgs, Eric S., 1970. Prehistoric economy in the Mount Carmel area of Palestine: site catchment analysis. Proceedings of the Prehistoric Society 36: 1–37.CrossRefGoogle Scholar
Vladár, Jozef, 1973. Osteuropäische und mediterrane Einflüsse im Gebiet der Slowakei wahrend der Bronzezett. Slovenská Archeológia 21: 253–257.Google Scholar
Wasylikowa, Krystyna, 1989. Paleoecological characteristics of the settlement periods of the Linear Pottery and Lengyel cultures at Cracow-Nowa Huta (on the basis of plant material). Przegląd Archeologiczny 36: 57–87.Google Scholar
Zimmer, Stefan, 1990. On Indo-Europeanization. The Journal of Indo-European Studies 18: 141–155.Google Scholar