Skip to main content Accessibility help
×
Hostname: page-component-78c5997874-8bhkd Total loading time: 0 Render date: 2024-11-05T15:21:23.120Z Has data issue: false hasContentIssue false

Conrad jako czytelnik ,,Wędrowca”

Published online by Cambridge University Press:  01 March 2024

Jolanta Dudek
Affiliation:
Jagiellonian University, Krakow
Andrzej Juszczyk
Affiliation:
Jagiellonian University, Krakow
Joanna Skolik
Affiliation:
Uniwersytet Opolski
Get access

Summary

,,Nie wiem, co by się ze mną stało, gdybym nie był chłopcem lubiącym czytać” – wspominał po latach Joseph Conrad trudny krakowski okres swojego życia, kiedy jego ojciec Apollo Korzeniowski umierał, a on jako jedenastoletni chłopiec pozostawiony był sam sobie. Tak pisał o tym czasie w szkicu Jeszcze raz w Polsce:

Po odrobieniu lekcji nie miałbym nic do roboty, musiałbym tylko siedzieć i patrzeć, jak straszliwa cisza przesącza się przez zamknięte drzwi z pokoju chorego i spowija chłodem moje strwożone serce. Przypuszczam, że byłbym zwariował w jakiś dziecinny, niepoważny sposób. Ale byłem chłopcem lubiącym czytać.

Jak wiemy, Conrad był nie tylko zapalonym czytelnikiem książek, ale i czasopism. Pismem, które czytał prawdopodobnie regularnie i które zapamiętali jego znajomi, był warszawski tygodnik ,,Wędrowiec”. Celem szkicu jest przedstawienie tekstów, które mały Konrad mógł czytać w tym magazynie podróżniczym, i wskazanie możliwych związków wczesnych lektur chłopca z jego późniejszą twórczością, a być może także ich wpływu na dokonany przez niego wybór kariery.

Tygodnik ,,Wędrowiec”

Tytuł czasopisma ,,Wędrowiec” występuje dwukrotnie we wspomnieniach i korespondencji. Jadwiga Kałuska (z domu Tokarska), przyjaciółka pisarza ze Lwowa, wspomina pobyt Konrada w ich domu w 1873 roku:

Konrad przychodził do nas często – rozmowy prowadziliśmy poważne. On dużo czytał, przeważnie o podróżach. Pragnieniem jego było poznać więcej świata. Wychodził wtedy tygodnik ,,Wędrowiec”, ulubione pismo Konrada.

Po raz drugi tygodnik ,,Wędrowiec” pojawia się w liście wuja Conrada, Tadeusza Bobrowskiego, do swojego siostrzeńca. Z listu tego możemy wnioskować, że opiekun Konrada już wcześniej kilkakrotnie nawiązywał do tego pisma i nakłaniał młodego Korzeniowskiego do nawiązania z nim współpracy.

Ponieważ dzięki Bogu po polsku nie zapominasz […] a piszesz nie zgorzej – ja znowu wracam do tego com Ci kiedyś pisał i mówi ł: że dobrze byś zrobił pisując korrespondencije do ,,Wędrowca” w Warszawie. U nas podróżników mało – oryginalnych korrespondencij jeszcze mniej – żywe słowo naocznego widza zajęło by z pewnością – a z czasem i płacono by za nie. […] Pomyśl o tem Panie Bracie – ułóż jakie wspomnienia z podróży australskiej, i poszlij na próbę – adres ,,Wędrowca” znany w Warszawie – Sześć korrespondencij z różnych punktów świata, w ciągu roku, czasu nie wiele Ci zabierze […]4 [podkr. – A.A.P.].

Istotnie, Conrad musiał wielokrotnie czytać ,,Wędrowca”, i to w wielu miejscach, ponieważ znajomi i rodzina zapamiętali właśnie ten tytuł. Jakim zatem czasopismem był ,,Wędrowiec” w czasie, gdy miał do niego dostęp mały Konrad?

Type
Chapter
Information
Publisher: Jagiellonian University Press
Print publication year: 2023

Access options

Get access to the full version of this content by using one of the access options below. (Log in options will check for institutional or personal access. Content may require purchase if you do not have access.)

Save book to Kindle

To save this book to your Kindle, first ensure coreplatform@cambridge.org is added to your Approved Personal Document E-mail List under your Personal Document Settings on the Manage Your Content and Devices page of your Amazon account. Then enter the ‘name’ part of your Kindle email address below. Find out more about saving to your Kindle.

Note you can select to save to either the @free.kindle.com or @kindle.com variations. ‘@free.kindle.com’ emails are free but can only be saved to your device when it is connected to wi-fi. ‘@kindle.com’ emails can be delivered even when you are not connected to wi-fi, but note that service fees apply.

Find out more about the Kindle Personal Document Service.

Available formats
×

Save book to Dropbox

To save content items to your account, please confirm that you agree to abide by our usage policies. If this is the first time you use this feature, you will be asked to authorise Cambridge Core to connect with your account. Find out more about saving content to Dropbox.

Available formats
×

Save book to Google Drive

To save content items to your account, please confirm that you agree to abide by our usage policies. If this is the first time you use this feature, you will be asked to authorise Cambridge Core to connect with your account. Find out more about saving content to Google Drive.

Available formats
×