Book contents
- Frontmatter
- Contents
- Part I
- Part II
- Bibliografia publikacji i audycji medialnych Zdzisława Najdera o Josephie Conradzie / A Bibliography of Zdzisław Najder's Publications and Media Programmes on Joseph Conrad
- Notes on Contributors / Noty o autorach
- Author Index / Indeks nazwisk
- Miscellaneous Endmatter
Conrad jako czytelnik ,,Wędrowca”
Published online by Cambridge University Press: 01 March 2024
- Frontmatter
- Contents
- Part I
- Part II
- Bibliografia publikacji i audycji medialnych Zdzisława Najdera o Josephie Conradzie / A Bibliography of Zdzisław Najder's Publications and Media Programmes on Joseph Conrad
- Notes on Contributors / Noty o autorach
- Author Index / Indeks nazwisk
- Miscellaneous Endmatter
Summary
,,Nie wiem, co by się ze mną stało, gdybym nie był chłopcem lubiącym czytać” – wspominał po latach Joseph Conrad trudny krakowski okres swojego życia, kiedy jego ojciec Apollo Korzeniowski umierał, a on jako jedenastoletni chłopiec pozostawiony był sam sobie. Tak pisał o tym czasie w szkicu Jeszcze raz w Polsce:
Po odrobieniu lekcji nie miałbym nic do roboty, musiałbym tylko siedzieć i patrzeć, jak straszliwa cisza przesącza się przez zamknięte drzwi z pokoju chorego i spowija chłodem moje strwożone serce. Przypuszczam, że byłbym zwariował w jakiś dziecinny, niepoważny sposób. Ale byłem chłopcem lubiącym czytać.
Jak wiemy, Conrad był nie tylko zapalonym czytelnikiem książek, ale i czasopism. Pismem, które czytał prawdopodobnie regularnie i które zapamiętali jego znajomi, był warszawski tygodnik ,,Wędrowiec”. Celem szkicu jest przedstawienie tekstów, które mały Konrad mógł czytać w tym magazynie podróżniczym, i wskazanie możliwych związków wczesnych lektur chłopca z jego późniejszą twórczością, a być może także ich wpływu na dokonany przez niego wybór kariery.
Tygodnik ,,Wędrowiec”
Tytuł czasopisma ,,Wędrowiec” występuje dwukrotnie we wspomnieniach i korespondencji. Jadwiga Kałuska (z domu Tokarska), przyjaciółka pisarza ze Lwowa, wspomina pobyt Konrada w ich domu w 1873 roku:
Konrad przychodził do nas często – rozmowy prowadziliśmy poważne. On dużo czytał, przeważnie o podróżach. Pragnieniem jego było poznać więcej świata. Wychodził wtedy tygodnik ,,Wędrowiec”, ulubione pismo Konrada.
Po raz drugi tygodnik ,,Wędrowiec” pojawia się w liście wuja Conrada, Tadeusza Bobrowskiego, do swojego siostrzeńca. Z listu tego możemy wnioskować, że opiekun Konrada już wcześniej kilkakrotnie nawiązywał do tego pisma i nakłaniał młodego Korzeniowskiego do nawiązania z nim współpracy.
Ponieważ dzięki Bogu po polsku nie zapominasz […] a piszesz nie zgorzej – ja znowu wracam do tego com Ci kiedyś pisał i mówi ł: że dobrze byś zrobił pisując korrespondencije do ,,Wędrowca” w Warszawie. U nas podróżników mało – oryginalnych korrespondencij jeszcze mniej – żywe słowo naocznego widza zajęło by z pewnością – a z czasem i płacono by za nie. […] Pomyśl o tem Panie Bracie – ułóż jakie wspomnienia z podróży australskiej, i poszlij na próbę – adres ,,Wędrowca” znany w Warszawie – Sześć korrespondencij z różnych punktów świata, w ciągu roku, czasu nie wiele Ci zabierze […]4 [podkr. – A.A.P.].
Istotnie, Conrad musiał wielokrotnie czytać ,,Wędrowca”, i to w wielu miejscach, ponieważ znajomi i rodzina zapamiętali właśnie ten tytuł. Jakim zatem czasopismem był ,,Wędrowiec” w czasie, gdy miał do niego dostęp mały Konrad?
- Type
- Chapter
- Information
- Publisher: Jagiellonian University PressPrint publication year: 2023