Praefatio

Vetus in Ecclesia Dei institutum est, et ab antiquissimis ductum temporibus, ut scholae atque collegia instituantur Juventuti in omni pietate et bonis literis, praecipue vero in sacris et theologicis educandae, quae sic informata alios postea veram et puram religionem doceat, haereses, et errores omnes refutet, atque praeclarissimis vitae integerrimae exemplis ad virtutem omnes excitet. Sic enim in sacra historia legimus Naiothis, Gilgali, Betheli, Jerechunti, prophetarum filios a summis et celeberrimis prophetis Samuele, Elia, Elizaeo, ad Dei nomen praedicandum, et populum de vera religione informandum, institutos fuisse. Jerusolimis vero plurimas, et singularum fere nationum proprias synagogas fuisse in Actis Apostolorum memoratur: ad quas undique ex toto fere terrarum orbe, tanquam ad mercaturam quandam religionis literarum atque virtutum confluebant. Inter quos et Saulus ille Tarsensis (qui postea Paulus dictus est) lectissimum Domini instrumentum et gentium doctor, ad reverendi viri Gamalielis pedes assedisse dicitur. Intellexerunt enim viri divino spiritus instinctu afflati, non posse Evangelii lucem diffundi in omnem posteritatem ad Dei gloriam, et hominum salutem, nisi in ipsius Ecclesia tanquam in horto paradisi efficerentur et adornarentur quaedam Theologiae, atque optimarum artium, quasi nobilissimarum plantarum øντεντηρiα, ex quibus qui ad maturitatem excreverint transferrentur in omnes partes Ecclesiae, quo ilia horum sudore rigata et Dei nostri incremento aucta, tandem ad florentissimum beatissimumque statum perveniret. Quemadmodum enim ad ignem caelitus demissum (quo solo ad sacrificia super altare comburenda uti licebat) custodes Levitae adhibebantur, qui eum assidue foverent et conservarent, ita et vera Dei cognitio (quasi ignis e caelo delapsus) assiduis vigiliis et operibus asservanda et fovenda est, ne alienum ignem, puta Papismum, caeterasque haereses ex terra et hominum commentis ortas ad incendendum coram Domino odores afferamus.